श्री हनुमान चालीसा मराठी
दोहरा
श्रीगुरुचे चरणी सरोज राजा, खरे मन मुकुर सुधारी । चार फळे देणाऱ्या रघुबरच्या शुद्ध वैभवाचे मी वर्णन करेन.
शरीर ज्ञानरहित आहे हे जाणून मला पवनकुमार (भगवान हनुमान) आठवतात. मला शक्ती, बुद्धी आणि ज्ञान दे आणि माझे त्रास आणि समस्या दूर कर.
श्री हनुमान चालीसा मराठी
॥ दोहा ॥
श्रीगुरु चरन सरोज रज निज मनु मुकुरु सुधारि ।
बरनउँ रघुबर बिमल जसु जो दायकु फल चारि ॥
बुद्धिहीन तनु जानिके सुमिरौं पवन-कुमार ।
बल बुधि बिद्या देहु मोहिं हरहु कलेस बिकार ॥
॥ चौपाई ॥
जय हनुमान ज्ञान गुन सागर ।
जय कपीस तिहुँ लोक उजागर ॥०१॥
राम दूत अतुलित बल धामा ।
अंजनी-पुत्र पवनसुत नामा ॥०२॥
महाबीर बिक्रम बजरंगी ।
कुमति निवार सुमति के संगी ॥०३॥
कंचन बरन बिराज सुबेसा ।
कानन कुण्डल कुंचित केसा ॥०४॥
हाथ बज्र और ध्वजा बिराजै ।
काँधे मूँज जनेऊ साजै ॥०५॥
संकर सुवन केसरी नंदन ।
तेज प्रताप महा जग बन्दन ॥०६॥
बिद्यावान गुनी अति चातुर ।
राम काज करिबे को आतुर ॥०७॥
प्रभु चरित्र सुनिबे को रसिया ।
राम लखन सीता मन बसिया ॥०८॥
सूक्ष्म रूप धरि सियहिं दिखावा ।
बिकट रूप धरि लंक जरावा ॥०९॥
भीम रूप धरि असुर सँहारे ।
रामचन्द्र के काज सँवारे ॥१०॥
लाय संजीवन लखन जियाये ।
श्रीरघुबीर हरषि उर लाये ॥११॥
रघुपति किन्ही बहुत बड़ाई ।
तुम मम प्रिय भरतहि सम भाई ॥१२॥
सहस बदन तुम्हरो जस गावैं ।
अस कहि श्रीपति कंठ लगावैं ॥१३॥
सनकादिक ब्रम्हादि मुनीसा ।
नारद सारद सहित अहीसा ॥१४॥
जम कुबेर दिगपाल जहाँ ते ।
कबि कोबिद कहि सके कहाँ ते ॥१५॥
तुम उपकार सुग्रीवहिं कीन्हा ।
राम मिलाय राज पद दीन्हा ॥१६॥
तुम्हरो मंत्र बिभीषन माना ।
लंकेस्वर भए सब जग जाना ॥१७॥
जुग सहस्त्र जोजन पर भानु ।
लील्यो ताहि मधुर फल जानू ॥१८॥
प्रभु मुद्रिका मेलि मुख माहीं ।
जलधि लाँघि गये अचरज नाहीं ॥१९॥
दुर्गम काज जगत के जेते ।
सुगम अनुग्रह तुम्हरे तेते ॥२०॥
राम दुआरे तुम रखवारे ।
होत न आज्ञा बिनु पैसारे ॥२१॥
सब सुख लहै तुम्हारी सरना ।
तुम रच्छक काहू को डर ना ॥२२॥
आपन तेज सम्हारो आपै ।
तीनों लोक हाँक तें काँपै ॥२३॥
भूत पिसाच निकट नहिं आवै ।
महाबीर जब नाम सुनावै ॥२४॥
नासै रोग हरै सब पीरा ।
जपत निरन्तर हनुमत बीरा ॥२५॥
संकट तें हनुमान छुडावे ।
मन क्रम बचन ध्यान जो लावै ॥२६॥
सब पर राम तपस्वी राजा ।
तिन के काज सकल तुम साजा ॥२७॥
और मनोरथ जो कोई लावै ।
सोहि अमित जीवन फल पावै ॥२८॥
चारो जुग परताप तुम्हारा ।
है परसिद्ध जगत उजियारा ॥२९॥
साधु सन्त के तुम रखवारे ।
असुर निकन्दन राम दुलारे ॥३०॥
अष्टसिद्धि नौ निधि के दाता ।
अस बर दीन जानकी माता ॥३१॥
राम रसायन तुम्हरे पासा ।
सदा रहो रघुपति के दासा ॥३२॥
तुम्हरे भजन राम को पावै ।
जनम जनम के दुख बिसरावै ॥३३॥
अन्त काल रघुबर पुर जाई ।
जहाँ जन्म हरिभक्त कहाई ॥३४॥
और देवता चित्त न धरई ।
हनुमत सेही सर्ब सुख करई ॥३५॥
संकट कटै मिटै सब पीरा ।
जो सुमिरे हनुमत बलबीरा ॥३६॥
जय जय जय हनुमान गोसाईं ।
कृपा करहु गुरुदेव की नाईं ॥३७॥
जो सत बार पाठ कर कोई ।
छूटहि बन्दि महा सुख होई ॥३८॥
जो यह पढ़ै हनुमान चालीसा ।
होय सिद्धि साखी गौरीसा ॥३९॥
तुलसीदास सदा हरि चेरा ।
कीजै नाथ हृदय मह डेरा ॥४०॥
॥ दोहा ॥
पवनतनय संकट हरन मंगल मुर्ति रूप ।
राम लखन सीता सहित हृदय बसहु सुर भूप ॥
॥ जय-घोष ॥
बोल बजरंगबली की जय ।
पवन पुत्र हनुमान की जय ॥
दोहरा
पवनताय संकट हरण, शुभ मुर्ती रूप ।
हे देव आणि राजा, राम, लखन आणि सीता, तुमच्यासह माझ्या हृदयात राहा.
हनुमान चालीसा मराठीमध्ये – माहिती (३०० शब्दांत)
हनुमान चालीसा ही एक अत्यंत प्रभावी व लोकप्रिय धार्मिक रचना आहे जी गोस्वामी तुलसीदास यांनी अवधी भाषेत लिहिली होती. याचे मराठी भाषांतरही विविध लेखकांनी भक्तिभावाने केले असून, आजही हजारो भक्त दररोज श्रद्धेने याचे पठण करतात. “चालीसा” या शब्दाचा अर्थ आहे “चाळीस चौपाया” – म्हणजेच या स्तोत्रात एकूण चाळीस श्लोक आहेत, जे भगवान श्री हनुमानाच्या महान कार्यांची, पराक्रमाची आणि भक्तीची गाथा सांगतात.
मराठीत उपलब्ध हनुमान चालीसा भक्तांना अधिक चांगल्या प्रकारे समजते आणि त्यांच्या भावना हनुमानजींशी अधिक सखोलपणे जोडल्या जातात. यात हनुमानजींच्या शक्ती, बुद्धी, भक्ती, नम्रता आणि श्रीरामांविषयीच्या निष्ठेचे वर्णन आहे. असे मानले जाते की हनुमान चालीसा पठण केल्याने संकट दूर होतात, मानसिक शांती मिळते, आत्मविश्वास वाढतो आणि दैव अनुकूल होते.
विशेषतः मंगळवार आणि शनिवार या दिवशी हनुमान चालीसेचे पठण केल्याने विशेष फल मिळते असे शास्त्र सांगते. विद्यार्थ्यांसाठी अभ्यासात लक्ष केंद्रीत होण्यासाठी, आणि प्रत्येक वयोगटातील लोकांसाठी शारीरिक व मानसिक बळ वाढवण्यासाठी हे स्तोत्र अत्यंत उपयुक्त मानले जाते.
मराठीत हनुमान चालीसा सहज उपलब्ध असून पुस्तकांमध्ये तसेच मोबाइल अ‍ॅप्स आणि वेबसाईट्सवरही ती मिळते. संगीतमय आणि पारंपरिक पठणही उपलब्ध आहे.
हनुमान चालीसा हे केवळ एक स्तोत्र नसून, ते एक आध्यात्मिक मार्गदर्शक आहे – संकटांवर मात करण्याचे आणि जीवनात सकारात्मकता आणण्याचे शक्तिशाली माध्यम.
हनुमान चालीसा मराठी – माहिती (३०० शब्दांमध्ये)
हनुमान चालीसा ही एक पवित्र आणि अतीप्रभावी स्तोत्र आहे, जी गोस्वामी तुलसीदास यांनी अवधी भाषेत रचली आहे. ही चालीसा प्रभु श्रीरामाचे परम भक्त आणि शक्ती, भक्ति, बुद्धी यांचे प्रतीक असलेल्या श्री हनुमानजींचे स्तवन करते. “चालीसा” या शब्दाचा अर्थ आहे चाळीस, कारण ह्या स्तोत्रात एकूण ४० चौपाया (चार ओळींचे श्लोक) आहेत.
मराठीत हनुमान चालीसेचे भाषांतर अनेक भक्तांनी केले असून, हे स्तोत्र महाराष्ट्रातही खूप श्रद्धेने वाचले जाते. हनुमानजी हे संकटमोचक, अजर-अमर आणि चिरंजीव देवता मानले जातात. असे मानले जाते की, जे भक्त दररोज भक्तीभावाने हनुमान चालीसा वाचतात, त्यांचे जीवनातले संकट दूर होतात आणि त्यांना आत्मबल, शांती व यश प्राप्त होते.
हनुमान चालीसामध्ये हनुमानजींच्या जीवनातील पराक्रम, श्रीरामप्रती त्यांची निष्ठा, त्यांच्या विलक्षण शक्ती व ज्ञानाचे वर्णन आहे. त्यात असे उल्लेख आहे की त्यांनी लंकेला जाळले, लंकेमध्ये सीतेचा शोध लावला आणि प्रभू रामाचे कार्य यशस्वी केले. लढाईत लव आणि कुश यांच्या मदतीला धावून आले, आणि लक्ष्मणाला संजीवनी घेऊन जीवदान दिले.
हनुमान चालीसा वाचनाचे अनेक फायदे मानले जातात – नकारात्मक ऊर्जा दूर होते, मन स्थिर होते, आत्मविश्वास वाढतो आणि अडथळ्यांवर मात करण्याची प्रेरणा मिळते.
निष्कर्ष:
हनुमान चालीसा हे फक्त एक स्तोत्र नसून भक्ती, श्रद्धा आणि आत्मशक्तीचा एक अटळ स्तंभ आहे. ते वाचणे म्हणजे स्वतःच्या मनामध्ये रामभक्ती, धैर्य आणि सकारात्मकतेचे बीज पेरणे होय.
जय श्रीराम! जय हनुमान!
